Ginekologia dziecięca

Wczesne wykrycie problemów ginekologicznych w okresie dojrzewania zapobiega powikłaniom w wieku dorosłym.

Najczęstsze problemy u dziewczynek

Synechiae (zarastanie warg sromowych)

Powstaje najczęściej do 5 roku życia poprzez sklejenie się błon śluzowych wejścia do pochwy z narządów płciowych dziecka, kiedy to brzegi błon śluzowych sklejają się ze sobą. Po sklejeniu powstaje zrost, początkowo w postaci cienkiej błonki, stopniowo może stać się podobny do skóry. Lekarz pediatra wykryje synechię podczas regularnych badań kontrolnych. Rodzice mogą zauważyć zmianę w strumieniu moczu, często również pieczenie po oddaniu moczu. Jeśli jest to zwykłe sklejenie, synechiae można wyleczyć po prostu przez rozciągnięcie warg sromowych. Ciaśniejsze, błoniaste zrosty można usunąć, naruszając je pęsetą, co nie jest bolesne dla dziewczynki. Jeśli synechiae jest twarde, podobne do skóry, rozbijamy zrosty w bardzo krótkim znieczuleniu ogólnym za pomocą termokauteryzacji. Po naruszeniu leczymy drogi rodne maścią epitelizującą. Synechii można zapobiegać poprzez właściwą higienę i pielęgnację narządów płciowych.

Krwawienie z narządów rodnych

W tym okresie każde krwawienie jest patologiczne, a jego najczęstszymi przyczynami są: uraz zewnętrznych narządów płciowych i pochwy, stan zapalny zewnętrznych narządów płciowych i pochwy, ciało obce w pochwie, co nie jest wcale wyjątkiem, także przedwczesne dojrzewanie płciowe, rzadko nowotwory złośliwe. Krwawienie z narządów płciowych w tym okresie powinno być zawsze badane.

Ból w nadbrzuszu

Ból może sygnalizować zapalenie wewnętrznych narządów płciowych, które u dziewczynek w tym wieku jest rzadkie. Należy go wziąć pod uwagę szczególnie w przypadku, gdy poprzedzało go zapalenie wyrostka robaczkowego. Konsekwencją zapalenia jajników i jajowodów jest niepłodność. Wystarczy pomyśleć o możliwości wystąpienia zapalenia narządów miednicy i zapobiegać mu poprzez wczesne skierowanie pacjentki do ginekologa. W takich przypadkach zawsze lepiej jest natychmiast zbadać dziewczynkę, aby wykluczyć zapalenie wyrostka robaczkowego.

Problemy w okresie dojrzewania

Okres dojrzewania płciowego dziewcząt to ważny okres w życiu kobiety, który wiąże się z szeregiem istotnych zmian zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Włosy łonowe zaczynają rosnąć od 8. do 15. roku życia, najpóźniej rosną włosy pachowe. Pierwsze miesiączki „menarche” występują u dziewczynek najczęściej między 11. a 13. rokiem życia. W pierwszych latach po menarche nieregularności cyklu są dość powszechne. Nie wymagają one leczenia, o ile są to raczej przedłużające się przerwy między miesiączkami. I odwrotnie, jeśli miesiączki pojawiają się po mniej niż 23 dniach, są nadmiernie obfite lub trwają dłużej niż 7 dni, dziewczynka powinna zgłosić się do ginekologa dziecięcego. Dość często jednak właśnie plamienia sprowadzają dziewczynki do przychodni. W okresie dojrzewania mogą być one zarówno fizjologiczne, jak i patologiczne. Leczenie jest wdrażane na podstawie określenia rodzaju bakterii i w postaci czopków dopochwowych lub maści. Powtarzające się bóle w podbrzuszu nie powinny być lekceważone, możemy zdiagnozować wrodzone wady rozwojowe, wykryć torbiele i guzy, należy wziąć pod uwagę również przewlekłe podrażnienie wyrostka robaczkowego. Dlatego dziewczęta po operacjach ginekologicznych i operacjach wyrostka robaczkowego powinny poddać się leczeniu uzdrowiskowemu będącym profilaktyką przyszłych zaburzeń płodności.

Wydzielina z narządów płciowych

To najczęstszy problem ginekologiczny w tym wieku. Do około 8. roku życia, w okresie braku aktywności płciowej, każda wydzielina z narządów płciowych musi być uznana za patologiczną. Częstą przyczyną jest brak higieny po oddaniu stolca, czasem pasożyty jelitowe, ropnie, ale możliwe są też inne, poważniejsze przyczyny. Rzadko występują w tym okresie zapalenia grzybicze – drożdżyca. Leczenie jest najczęściej miejscowe, w postaci maści lub czopków. Całkowite podawanie antybiotyków jest zwykle niepotrzebnym obciążeniem dla dziecka. Nieleczone upławy mogą przejść w fazę przewlekłą, może dojść do zakażenia dróg moczowych, rozwoju zapalenia wewnętrznych dróg rodnych z następczą niepłodnością.